Auteur: hendrikcarette.be

De sublieme somberman Remco Campert

            De grote Drie van de Nederlandse poëzie zijn volgens mij Jacques Hamelink, Herman Hendrik ter Balkt en H.C. ten Berge, maar daarvoor was er toch ook nog Adriaan Roland Holst, Hendrik Marsman en Jan Slauerhoff. En achter deze twee beroemde trio’s zweeft de schim van Remco Campert. Wat was ik fier en trots toen in hij in 1975 of 1976 in zijn tijdschrift Gedicht (uitgegeven door De Bezige Bij, waarvan hij de enige redacteur was), –  ik was toen amper dertig jaar oud –   drie gedichten van mij publiceerde in dit tijdschrift (het was nummer zes en het waren mijn drie eerste Friesland-gedichten die voordien werden geweigerd door de Dietsche Warande & Belfort!) waarvan er maar twaalf nummers hebben bestaan. En niet zozeer uit ijdelheid maar omdat dit feit voor mij een persoonlijke bevestiging was of een bewijs dat ik altijd maar gedichten moest schrijven. Altijd maar.       

            Zoals hij de woorden altijd maar in zijn prachtig en triest gedicht ‘Lamento’ dat hij zo goed zèlf kon voorlezen. Zonder stemverheffing, zonder literaire pose. Zonder enige valse sentimentaliteit, zonder hoogdravendheid. Met gevoel voor timing en met zijn heel eigen stem. Licht sardonisch en altijd maar en sourdine. Een groot dichter in zijn kleine open cocon. En deze twee laatste woorden zijn zijn woorden.

                                                                                             Hendrik Carette

                                                                            Schaarbeek, Zondag 10 juli 2022

Zeven brandend actuele vragen

Zijn er nu nog gevaarlijke slangen op het Slangeneiland in de Zwarte Zee?

*

Zou Wladimir Poetin het niet betreuren dat het tsaristische Rusland in de negentiende eeuw het koude onherbergzame Alaska verkocht aan de Verenigde Staten van Amerika?

*

Zou er verlichting en verwarming zijn geweest in de grot van Plato?

*

Wie had ooit gedacht dat de Ronde van Frankrijk voor wielrenners zou beginnen

in de Deense hoofdstad Kopenhagen? Is dit geen chauvinisme van de Fransen?

*

Wie heeft geen angst voor de ontelbare zwarte gaten in de ontstellende ruimte die onze kleine blauwe planeet omringt.

*

Welke geleerde baardaap kan ons genezen van de apenpokken?

*

Wanneer komt mijn Messias mij voorgoed bevrijden van mijn lijden?

Hendrik Carette

Schaarbeek, 1 juli 2022

Elisée Reclus: Sterven in Thourout

            Sterven In Thourout (Zo klinkt Torhout zowel in het Frans als in het West-Vlaams) het is niet aan iedereen gegeven. En voor de wereldberoemde Elisée Reclus van de gebroeders Reclus was dit toch wel een onverwachte gebeurtenis.  Want volgens de dichter Renaat Ramon in zijn gedicht ‘Ach, Torhout’ in zijn bundel Ansichten (Antwerpen, 1980) is er niets in Torhout. Hoewel de  beroemde normaalschool daar is voor de opleiding van onderwijzers zoals F.R. Boschvogel (Frans Ramon), Jozef Deleu en mijn oudste broer Antoon Carette die daar hebben gestudeerd. En ook de historische waterburcht van Wijnendaele ooit opgericht door graaf Robrecht de Fries.

            En waar de anarchist, geograaf, atheïst, idealist, vrijmetselaar, wereldreiziger Elisée Reclus voor de derde maal de liefde vond en de dood in de armen van zijn geliefde Florence de Brouckère want hij stierf in Torhout in 1905.

            Wie was eigenlijk die ecologist avant la lettre en schrijver van ongelooflijk massieve en exhaustieve boeken? Het antwoord is eenvoudig: hij was een Frans genie die de hele aarde omschreef en vooral al die beken en rivieren, bergen en trieste troepen, vlaktes en valleien, bossen en wouden, ravijnen en meren, vijvers en gletsjers, akers en landerijen. En hij was bevriend met de Russische prins Kropotkine en ook met de Russische grootgrondbezitter en anarchist Bakoenin.

            Hélène Sarrazin schreef de biografie Elisée Reclus ou la passion du monde (Paris: Editions du Sextant, 2004) met een inleiding van de Schot Kenneth White die in Bretagne woont. En Jan-Didier Vincent schreef het boek Elisée Reclus, géographe, anarchiste, écologiste (Paris: Flammarion, 2014). Zelfs een groot verwoed lezer heeft minstens een maand nodig om al zijn instructieve boeken te lezen. Of zou een maand in een verlaten bungalow in het Houtland rond Torhout moeten verblijven om de visie en de gedachten van deze merkwaardige man rustig te bestuderen. En dan zijn er nog zijn brieven aan zijn broers, zijn zusters en zijn vrienden over de hele wereld.     

                                                                       Hendrik Carette                                                                                                   Schaarbeek, Pinksteren, 2022

Een literair cadeau

Gisteren vond ik in mijn brievenbus een nieuw boekje van de hand van mijn geleerde vriend Paul Claes. De titel is De pet van Charles Bovary en het werd mooi uitgegeven ter gelegenheid van het dertigjarig bestaan van de culturele vereniging Het Gemenebest in Kalmthout. Het is een mooi cadeau, want er zijn maar 100 (honderd) exemplaren van gedrukt en elk exemplaar werd gehandtekend door de schrijver. Paul Claes heeft al meer dan 120 (misschien is het aantal zelfs hoger!) boeken geschreven en laten uitgeven. Samen met Frans Boenders, Patrick Lateur en Frank Willaert behoort Paul Claes tot een eminent kwartet van geleerde letterkundigen die mij regelmatig verblijden en verrassen door hun eruditie, hun expertise en hun werkkracht. Ik denk of durf, zonder enige ironie of spot, te denken dat dit unieke kwartet mij regelmatig vertroosting biedt in deze nu geheel verloren en geschonden wereld.

                                                                      H.B.C.

                                                     Schaarbeek, 17 mei 2022.    

Nederlandse woorden

Op het computerscherm van de zwaar besnorde sympathieke dichter Bert Bevers, op zijn soort van digitale plaatjes met praatjes in zijn haast dagelijkse rubriek ‘Gemengde berichten’ van gisteren 9 mei 2022 las ik zijn leukste  woorden.

Naar het voorbeeld van Bert maak ik nu een opsomming van mijn uitverkoren woorden zoals onder meer bij voorbeeld: 

Uiterwaarden, schout-bij-nacht, zoetwaterkapitein, dijkgraaf, koekenbakker, grutter, kattenmelker, strandjanet, mythomaan, moeraskoorts, ketellapper,  kompel, foliant, vertrooster, verschoning, zelfbevlekking, kroegtijger, querulant, plagiaris, geestigaard, woesteling, eilandhopper, wadloper, jutter, kluizenaar, grensganger, anachoreet, wentelteefje, heidebrand, veemgericht, volkswoede, gepeupel, plebs, landadel en zielenadel. Maar het eerste uiterwaarden is en blijft voor mij het mooiste.      

                                                                              Hendrik Carette

                                                                               Schaarbeek, 10 mei 2022

Mozes, Mohammed en de Mensenzoon 

Tussen de ruïnes van Raqqa

in het land waar Saulus Paulus werd

wordt het leven in de steden verwoest

door de rabiate volgelingen van Mozes,

de prins van Egypte,

door de volgelingen van Mohammed,

de boodschapper en de profeet

en de volgelingen van de Messias

die voor de enen nog moet komen

en voor de anderen al gekomen is

als goddelijke Mensenzoon.  

Hendrik Carette

Het dieet van een aloude anachoreet

Geef mij het water van de Minnebron

en de moedermelk van Maria,

de vierde persoon Gods.

Maar geen waterige soep voor gevangenen.

Geef mij de wijn uit de tonnen

van uw ondrinkbaar venijn

en het laatste water uit de put van uw woestijn.

Geef mij het water uit de bult van uw kameel

of van uw cactus.  

Geef mij het water van uw zweet en de laatste tranen

van uw liefdesleed.

Geef mij de regen die genadiglijk in regendruppels

uit de hemel valt.  

Maar geef mij geen smaakloos kraantjeswater

en geen water uit uw zoutloze binnenzee.   

Geef mij geen chocolade, limonade en marmelade

maar havermoutvlokken en karnemelk

zoals in mijn kinderjaren die harde hongerjaren waren. 

Hendrik CARETTE

Op weg naar Givet

Stroomafwaarts vanaf het frivole Dinant  

reden we traag langs de brede Maas

met dat zwarte stilstaande water

voorbij een protserige villa, een houten chalet,

een rotsachtige cottage, een witte bungalow,

een orangerie bij een somber kasteel

en de half verbrokkelde ruïne

van wat eens een chique hotel was. 

 

Ik dacht even aan de machtige kale kop

van de onvergetelijke Lodewijk van Deyssel

in zijn riante landhuis in Houffalize,

te midden van het nog niet gevelde geboomte   

maar we naderden de verlaten straten

van de grensstad Givet of de Franse vinger

in de aars of het aarsgat van la petite Belgique.

Hendrik Carette

De ernst van Godfried Bomans

Godfried Bomans (1913- 1971) speelde schaakpartijen met Lodewijk van Deyssel en met Harry Mulisch. Reisde de hele wereld rond en bezocht Rome en Bangkok vanuit zijn thuisbasis Bloemendaal bij Haarlem. Hij schreef sprookjes voor volwassenen, oreerde als een ware causeur en was altijd geestig en gevat op radio en televisie. Hij  was een kenner en liefhebber van Charles Dickens, Piet Paaltjens,  Nicolaas Beets en Felix Timmermans. De Kerk van Rome had voor hem zeker geen geheimen.  Kortom hij was een bijzondere telg van het rijke Roomse leven in Nederland en was zeer geliefd door het publiek van Nijmegen tot Nunspeet op de Veluwe en ook bij ons van Lier tot in Leuven. In het nieuwe boek In alle ernst (Amsterdam: Meulenhoff, 2022)  worden ook de ernst en de diepgang van Bomans aangetoond. Zoals u allen weet : liegt de dichter de waarheid en is de komiek of de clown de treurigste mens op aarde. Toen ik ooit de korte verhalen van zijn collega Simon Carmiggelt in Kroeglopen las voelde ik instinctief dat Carmiggelt die trouwens aan het eind van zijn leven een geheelonthouder werd een grote fijne humorist was; maar dat Godfried Bomans toch nog groter en subtieler was. De latente ernst van Bomans bleef staan als een stevige houten paal onder water.    

                                                                                          Uw deemoedige dienaar,

                                                                                    Hendrik Baudewijn Carette  

Sinds gisteren (18 januari 2022) staat op het beeldscherm van de wielergedichten.blogspot.com van de Limburgse dichter en wielerliefhebber Miel Vanstreels mijn nieuw wielergedicht

‘Was u voor Fausto of voor Gino?’ over de legendarische haast mythische Italiaanse coureurs Fausto Coppi en Gino Bartali.

                                            Veel lectuurgenot,

                                             Hendrik Carette