Ik zie schimmen en nachtzusters
Zou de chalet van Ludwig Wittgenstein in Noorwegen (gebouwd tegen een steile beboste rots in Skjolden) nog wel bestaan? En wie weet meer over deze filosoof dan Willem Frederik Hermans? Skjolden Brygge bevindt zich halverwege tussen Bergen en Trondheim aan een fjord, want daar zijn veel fjorden.
*
Als jonge knaap en oude knaap (geen schandknaap) was ik zo arm als een kerkrat in een kille kerk.
*
Orgelmuziek, beiaardmuziek en de lichte marsmuziek van een fanfare in Frans-Vlaanderen maken mij weer blij.
*
De filosoof Etienne Vermeersch was letterlijk en figuurlijk een vriendelijk lachende dwerg vergeleken met grote strenge filosofen die geen rabiate ongelovigen waren. Op één punt had hij beslist gelijk: de overbevolking op de aarde wordt echt gevaarlijk. En voor de rest doet hij mij denken aan een hard gedicht uit 1975 van de Italiaanse dichter en cineast Piet Paolo Pasolini:
Hier spreekt een ellendige, impotente Socrates,
een die wel kan denken maar niet kan filosoferen
*
De bekroosde vijver van de Vlaamse poëzie is zo klein dat ik aan de andere oever aan de overzij zonder verrekijker de schimmen van een paar dode dichters ontwaar.
*
De geestige Amerikaan Ambrose Bierce had een superieure Britse humor. Zo formuleerde hij zijn lemma over de egotist in zijn beroemd duivels woordenboek:A person of low taste more interested in himself than in me.
*
In mijn bureau met de altijd neergelaten rolluiken leef en lees ik in de duisternis om zo nog meer te verlangen naar het licht.
*
La douce France in betere tijden: de levenslustige zwarte Joséphine Baker die danste en zong: J’ai deux amours; mon pays et Paris…
*
Alleen de uiterste rafelranden van Europa zijn nog Europees; zoals Schotland, Jutland, Friesland, Lusitanië en Armorica, of het Noorwegen van Knut Hamsun en het Finland van Jean Sibelius. En dan heb je nog Dalmatië en een zeldzaam Italiaans of Grieks eiland. En allicht ook Riga en het hele Balticum.
*
Vergeet de Corsicaan Napoleon en denk even aan het bewogen leven van zijn neef Pierre Bonaparte die van 1838 tot 1848 zijn dagen doorbracht in onze Ardennen, meer bepaald in het dorp Daverdisse aan de snel stromende rivier de Lesse. Deze unieke tekst vond ik in Daverdisse op een plaquette: “Passsant, souviens-toi! Ici, de 1838 à 1848, Pierre Bonaparte, neveu de l’Empereur, Prince errant des forêts d’Ardenne, vint calmer son humeur farouche.” Vooral die laatste zin is gewoon prachtig, bovendien betekent het woord “farouche” in het Diets zowel schuw en schichtig als wild en woest.
*
Lees alleen nog de allergrootsten in M majeur: Henri de Montherlant, Multatuli, Henri Michaux, Herman Melville, Hendrik Marsman, Sandor Marai, Kazimir Malevitch, Richard Minne en de epigrammen en satiren van Marcus Valerius Martialis.
*
Gerrit Achterberg was een moordenaar, maar hij schreef machtige gedichten. En deze dichter was zeer Bijbelvast en zeer bezwerend.
*
Reis met de trein naar Dieppe in Normandië en blijf daar een paar dagen omdat ook de Roemeen Emile Cioran daar dagen heeft rondgedoold tijdens de lange nachten van zijn trieste slapeloosheid.
*
Een akelige zeer curieuze gedachte: Het eerste leven van Ludwig Wittgenstein speelde zich – samen met dat van Hitler – voornamelijk af in de Oostenrijkse steden Linz en Wenen. En in 1945 schreef deze filosoof: “Men kan moeilijk een redelijke woede aanvoelen zelfs tegenover Hitler, en nog minder tegenover God.” En zelfs de atoombom zag hij voor de mensheid als een soort van bitter maar heilzaam medicament. Zowel Wittgenstein als Hitler werden geboren in 1889 en dan nog beiden in de maand april. Was het niet de dichter T.S. Eliot die The Waste Landliet aanvangen met de woorden April is the cruellest month…
*
Ik wilde altijd al schrijven waarover nog niemand eerder durfde of kon schrijven.
*
Een engel heeft geen geslacht en dus ook geen angel.
*
De Friezen zingen niet, zij waden door de wadden en roeien landinwaarts.
*
Wie wil en kan een mooie film maken of een scenario schrijven voor de verfilming van het leven van de Amerikaanse dichter Ezra Loomis Pound. Het kleurrijke decor in Rapallo en Rome is er al, de regisseur en de acteurs (Pasolini interviewde Pound!) en de actrices nog niet.
*
Indien orde tot God zou leiden dan leidt de wanorde naar de Satan.
*
In het boek Muurtekeningen (Gent: Stichting Mens en Kultuur, 1991) over de tekenaar en schilder Alfred Ost (1884-1945) vond ik minstens tweemaal de familienaam Carette en ik citeer de twee schokkende en ontroerende citaten op pagina 41: “In de kliniek wijkt Carette niet van zijn zijde, en sluit zich zelfs op in de kleerkast van de ziekenkamer om ook ’s nachts bij Ost te kunnen zijn. Die gehechtheid wordt niet geapprecieerd door de nachtzusters die dreigen hem de toegang tot de kliniek te verbieden.” En wat verder schrijft Karel Luyckx: “Ondanks de pijnen, de koorts en het feit dat hij met het uur zwakker wordt wil Ost werken, tekenen, scheppen. Tot de laatste minuut. Als hij die, in volle bewustzijn voelt naderen, bindt hij met het snoer van de nachtbel zijn arm aan de arm van Carette en sterft. “
*
God is alom en allerwegen aanwezig. Ook in Ploegsteert aan de grens van West-Vlaanderen met Henegouwen, in Alveringem of in Ardooie waar het naar het woord van de dichter Jan van der Hoeven nog hard kan ardooien…
*
Mijn hang (gang) naar het verre Mongolië (de Mongoolse vlakten en bergen) wordt almaar dwingender. Maar eerst ga ik met de boot vanuit Bretagne (Roscoff) naar de westkust van Ierland om daar almaar naar Connemara te staren.
*
De wetenschap acht het bestaan ervan nu pas bewezen. Terwijl ik allang geloof in diezwarte gatenof de zuigende kracht van een immens zwart gat in de kosmos.
Hendrik Carette
Schaarbeek, april-mei 2019
